کلیات
هدف این استاندارد، ارائه راهنمایی های لازم درباره ارتباطات و روابط حسابرس با مدیریت واحد اقتصادی است.
برخی جنبه های روابط حسابرس با مدیریت را الزامات قانونی وحرفه ای تعیین میکند و برخی دیگر تحت تاثیر روش های اجرایی حسابرس است. ارتباط حسابرس با مدیریت همواره با توجه به این الزامات و روش ها برقرار می شود.
مدیریت در این بخش ، هیات مدیره و مدیران ارشد اجرایی یا سایر کسانی که به نیابت از طرف آنان، مسئولیت اداره امور واحد مورد رسیدگی را به عهده دارند، شامل می شود.
الزامات قانونی وحرفه ای
آیین رفتار حرفه ای
حسابرس در جریان حسابرسی صورت های مالی باید چنان ارتباطی را با مدیریت واحد مورد رسیدگی برقرار کند که بتواند حسابرسی را به گونه ای اثربخش و کارامد انجام دهد . این ارتباط باید با رعایت اصول رفتار حرفه ای ایجاد شود.
حسابرس برای اجرای هر کار حرفه ای باید از منافعی که احتمال میرود با اصول رفتارحرفه ای ناسازگار باشد، دوری کند.
قرارداد حسابرسی
تنظیم قرارداد حسابرسی توسط حسابرس که در آن پذیرش کار حسابرسی و شرایط اجرای آن مستند و تایید شده هم به نفع حسابرس و هم به نفع صاحبکار است. راهنمایی های لازم ، ارائه شده است.
قرارداد حسابرسی از برداشت نادرست درباره چگونگی انجام کار حسابرسی پیشگیری می کند و مبنای ارتباط بین حسابرس و صاحبکار است. شکل و محتوای قرارداد حسابرسی ممکن است برای صاحبکاران مختلف متفاوت باشد، اما مواردی که معمولا در هر قرارداد حسابرسی درج میشود .
از آنجا که توافق درباره حدود مسئولیت های حسابرس و چگونگی انجام کار حسابرسی حایزاهمیت است، حسابرس قاعدتا باید از صاحبکار بخواهد با امضای نسخه دوم قرارداد و ارسال آن برای حسابرس ، شرایط انجام کار را تایید کند.
تاییدیه مدیران
تاییدیه مدیران میتواند موارد زیر را تامین کند:
• شواهدی حاکی از اینکه مدیریت مسئولیت ارائه مطلوب صورت های مالی طبق استانداردهای حسابداری را پذیرفته و آن
را تایید کرده است.
• تایید کتبی مطالب مهمی که در جریان حسابرسی ، توسط مدیریت اظهار شده است. این امر احتمال برداشت نادرست حسابرس
از اظهارات شفاهی مدیریت را کاهش می دهد.
• شواهدی کتبی برای مواردی که تاییدیه مدیران تنها مدرکی است که حسابرس میتواند بطور منطقی انتظار دریافت آن را داشته
باشد؛ برای مثال ، می توان به تایید قصد مدیریت در نگهداری یک سرمایه گذاری خاص بطور بلند مدت اشاره کرد.
ارتباط با مدیریت در طول عملیات حسابرسی
حسابرس در جریان حسابرسی ، درباره موضوعات گوناگونی چون موارد زیر با مدیریت مذاکره میکند:
• شناخت موضوع فعالیت واحد مورد رسیدگی.
• طرح کلی حسابرسی.
• تاثیر قوانین یا استانداردهای حرفه ای جدید بر کار حسابرسی.
• اطلاعات لازم برای براورد خطر حسابرسی.
• توضیحات ، شواهد حسابرسی و اظهارات مدیریت.
• موارد مشاهده شده در جریان حسابرسی موضوعاتی چون کارایی عملیاتی یا اداری ،
سیاست های تجاری و سایر موضوعات مورد علاقه و هرگونه پیشنهاد در این زمینه.
در مواردی که مذاکرات با هدف کسب شواهد حسابرسی انجام می شود ، حسابرس باید مناسب ترین فرد را برای کسب شواهد
حسابرسی شناسایی کند.
حسابرس باید کلیه مذاکرات با اهمیت انجام شده با مدیریت را در کاربرگ های حسابرسی مستند کند. چنین مستنداتی باید
توضیحات و اظهارات مدیریت درباره معاملات و سایر رویدادهای مالی با اهمیت را دربر گیرد.
ارتباط با مدیریت در پایان کار حسابرسی
در پایان عملیات حسابرسی ، مذاکره حسابرس و مدیریت درباره موضوعاتی چون موارد زیر، ضروری است:
• هرگونه مشکل اجرایی در انجام عملیات حسابرسی از جمله محدودیت در رسیدگی.
• هرگونه عدم توافق با مدیریت در ارتباط با صورت های مالی.
• تعدیلات با اهمیتی که در جریان حسابرسی مشخص شده است.
• مسایل و مشکلات قابل توجه مربوط به رویه های حسابداری بکار گرفته شده وافشای اقلام در صورت های مالی که عدم رفع
آنها می تواند به تعدیل گزارش حسابرس بی انجامد.
• هرگونه تخلف یا تردید در رعایت قوانین و مقررات که نظر حسابرس را جلب کرده است.
• خطرهای با اهمیتی که واحد مورد رسیدگی بطور بالقوه یا بالفعل با آن روبرو است ؛ مانند موضوعاتی که می تواند توانایی
واحد مورد رسیدگی را در ادامه فعالیت خود به خطر اندازد.
• پیشنهادهایی که حسابرس در نتیجه انجام حسابرسی می خواهد ارائه کند؛ مانند موضوعات مرتبط با کنترلهای داخلی.
حسابرس باید چنین موضوعاتی را با رده مناسبی از مدیریت مطرح کند. این امر میتواند به صورت شفاهی و یا کتبی انجام
شود. درصورت تماس شفاهی، حسابرس باید موضوعات مورد بحث و نتایج آن را در کاربرگ های حسابرسی مستند کند.
معمولا در پایان عملیات حسابرسی و به منظور مذاکره درباره نتایج نهایی حسابرسی ، نشستی خاص با حضور حسابرس،
هیات مدیره، کمیته حسابرسی یا دیگر مدیران ذی ربط ، برگزار می شود.
گزارش درباره سیستم کنترل داخلی
ارائه پیشنهادهای اصلاحی درباره سیستم کنترل داخلی ، محصول فرعی حسابرسی صورت های مالی است نه هدف اصلی
آن ؛ با این حال ، این پیشنهادها برای صاحبکار با ارزش است. حسابرس باید مدیریت را از نقاط ضعف با اهمیتی که در
طراحی یا اجرای سیستم های حسابداری و کنترل داخلی می یابد، به موقع آگاه کند.
حسابرس هنگام تهیه گزارش درباره سیستم کنترل داخلی به نکات زیر توجه میکند:
• مندرجات این گزارش نباید به گونه ای باشد که نظر ارائه شده در گزارش حسابرس را نقض کند.
• تصریح این که سیستم های حسابداری و کنترل داخلی ، تنها به میزانی مورد توجه قرار گرفته است که برای تعیین حدود
روش های حسابرسی لازم به منظور ارائه گزارش نسبت به صورت های مالی، ضروری تشخیص داده شده است نه برای
تعیین کفایت سیستم کنترل داخلی از لحاظ مقاصد مدیریت با فراهم کردن اطمینان نسبت به سیستم های حسابداری و کنترل
داخلی.
• تصریح این موضوع که تنها نقاط ضعفی گزارش می شود که حسابرس در جریان رسیدگی های خود با آنها برخورد کرده
است و احتمال می رود نقاط ضعف دیگری نیز در کنترلهای داخلی وجود داشته باشد.
• تصریح این موضوع که این گزارش صرفا برای استفاده مدیریت تهیه شده است.
حسابرس پس از ارائه گزارش درباره سیستم کنترل داخلی و پیشنهادهای لازم برای انجام اقدامات اصلاحی به مدیریت ،
معمولا اقدامات انجام شده توسط مدیریت و دلایل رد برخی پیشنهادها را ارزیابی میکند . حسابرس میتواند با توصیف اقدامات
اصلاحی مدیریت در گزارش بعدی سیستم کنترل داخلی ، مدیریت را به ادامه این روند ترغیب کند.
اهمیت یافته های حسابرس درباره سیستم های حسابداری و کنترل داخلی ممکن است با گذشت زمان تغییر کند . هرگونه
پیشنهاد ارائه شده در حسابرسی سال های گذشته که اقدام اصلاحی مربوط به آن انجام نشده و نارسایی مربوط در سال مورد
رسیدگی همچنان وجود دارد، عموما در گزارش سیستم کنترل داخلی سال مالی مورد گزارش، تکرار یا به گزارش های
قبلی عطف داده می شود.
ارائه گزارش درباره سیستم کنترل داخلی یا هر مطلب دیگری به مدیریت، ضرورت ارزیابی
هرگونه اثر آن را بر صورت های مالی یا حسابرسی نفی نمی کند و جایگزین مناسبی برای
تاکید بر یک مطلب خاص یا درج بند شرط در گزارش حسابرسی محسوب نمی شود.
تاریخ اجرا
این استاندارد برای حسابرسی صورت های مالی که دوره مالی آن از اول فروردین 1378 و پس از آن می باشد، لازم
الاجراست.
