این استاندارد باید با توجه به ” مقدمه ای بر استانداردهای حسابداری”مطالعه و بکار گرفته شود.
هدف این استاندارد، تشخیص واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهـره بـرداری و تجـویز گزارشگری مالی پارهای اطلاعات خاص درباره آنها در مرحله قبل از بهره بـرداری اسـت. توضیح اینکه معیارهای شناخت و اندازه گیری معاملات و سـایر رویـدادهای مـالی و نیـز بخش عمده گزارشگری مالی واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهره برداری و واحـدهای تجاری در حال بهره برداری مشابه است.
دامنه کاربرد
این استاندارد در مورد صورت های مالی واحدهای ت جاری در مرحلـه قبـل از بهـره بـرداری بکـار میرود.
تعریف
در این استاندارد اصطلاح واحد تجاری در مرحله قبل از بهره برداری با معنی مشخص زیـر بکـار رفته است:
• واحد تجاری در مرحله قبل از بهـره بـرداری : یـک واحـد تجـاری اسـت کـه بخـش عمـده کوشش های خود را برای ایجاد یک فعالیت جدید بکار برد و یکی از شـرایط زیـر در مـورد آن صدق کند:
الف. عملیات اصلی برنامه ریزی شده، شروع نشده باشد، یا
ب . عملیات اصلی برنامه ریزیشده، شروع شده ولی درآمد عملیاتی قابـل تـوجهی از آن حاصل نشده باشد.
واحد تجاری در مرحله قبل از بهـره بـرداری ، عمـدتاً کوشـش های خـود را بـرای امـوری ماننـد برنامه ریزی مالی ، تأمین سرمایه ، اکتشاف و گسترش منابع طبیعی ، تحقیـق و توسـعه ، شناسـایی منابع تامین مواد اولیه ، تحصیل داراییهای ثابت مشهود یا سایر داراییهای عملیاتی مانند حق امتیـاز بهره برداری از معادن و نیز استخدام و آموزش کارکنان ، بازاریابی و راه اندازی عملیـات تولیـدی صرف می کند. از نظر مقاصد این استاندارد، برای ایجاد یکنواختی فرض بر این است هـر واحـد تجاری که درآمد عملیاتی آن کمتراز حدود 20 %درآمد عملیاتی برنامه ریزی شده باشد، واحـد تجاری در مرحله قبل از بهره برداری تلقی میشود.
مخارج
مخارج واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهره برداری، براساس استانداردهای حـسابداری که در واحدهای تجاری در حال بهره برداری استفاده می شود، شناسایی می گردد.
مخارج واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهره بـرداری را مـیتـوان بـه سـه گـروه زیـر طبقه بندی کرد:
الف. مخارجی که بهمنظـور تحـصیل داراییهـای ثابـت مـشهود، داراییهـای نامـشهود و موجودی مواد و کالا تحمل می گردد. این مخارج بـا رعایـت معیارهـای شـناخت مخارج مزبور، حسب مورد، در بر گیرنده مخارج سربار اداری و عمومی است که بتوان آن را به طور مشخص با تحصیل دارایـی یـا رساندن آن به وضعیت قابل بهرهبرداری ارتباط داد و لذا این گونه هزینه ها براسـاس مبانی منطقی بین داراییهای مربوط تسهیم می شود. علاوه بر ایـن، مـواردی از قبیـل پیش پرداخت بیمه یا حقوق و دستمزد، در صورت انطبـاق بـا معیارهـای شـناخت دارایی در مفاهیم نظری گزارشگری مالی، به عنوان دارایی شناسایی میشود.
ب . مخارجی که هر چند ممکن است به جریان منافع اقتصادی آتی کمک کند، اما به عنوان یک دارایی جداگانه قابل تشخیص نیست و لذا حائز معیارهای شناخت به عنوان دارایی نمی باشد. این گونه مخارج در دوره وقوع به عنوان هزینه شناسایی میشود.
ج . مخارجی که هیچ گونه منافع اقتصادی آتی ندارد و لذا در دوره وقـوع بـه عنـوان هزینـه شناسایی میشود. مخارج دوران توقف غیـر عـادی در فعالیت هـای قبـل از بهـره بـرداری، خسارات وارده به داراییها، مخارج دوباره کاری و مخارج نیروی کار مازاد، نمونه هـایی از این گونه مخارج است.
مخارجی که در دوران قبل از بهره برداری واقع میشود، تنها در صورت انطباق با مصادیق قابل انتساب به داراییهای مربوط است. بـدین ترتیـب احتـساب هـر گونـه مخارجی تحت سرفصل ” مخارج قبل از بهره برداری” به عنوان یـک دارایـی جداگانـه در صورتهای مالی، با توجه به اینکه سرفصل یاد شده فاقـد معیارهـای شـناخت بـه عنـوان یک دارایی جداگانه است، صحیح نیست.
درآمدها
درآمد در واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهره برداری براساس استانداردهای حسابداری که در واحدهای تجاری در حال بهره برداری استفاده می شود، شناسایی می گردد.
درآمدهایی که به طور مشخص بیانگر بازیافت بخشی از مخارج (اعم از دارایـی و هزینـه) است، از مخارج مربوط کسر میشود. سود حاصل از سرمایه گذاری موقت تـسهیلات مـالی دریافتی، فروش ضایعات و فروش تولیدات آزمایشی، نمونه هایی از این گونه درآمدهاست.
افشا
واحدهای تجاری درمرحله قبل از بهره برداری باید صورت های مالی خود را مشابه با صورت های مـالی واحدهای تجاری در حال بهره برداری ارائه کنند زیرا ترازنامه، صورت های سود و زیان، سود و زیـان جامع و جریان وجوه نقد و یادداشت های توضیحی واحدهای تجاری در حال بهره برداری بـرای ارائـه اطلاعات مفید در مورد واحدهای تجاری درمرحله قبل از بهره برداری به اندازه کافی مناسب است. ارائه صورت های مالی خاص برای واحدهای تجاری درمرحله قبل از بهره برداری ممکن است به ایـن تصور منجر شود که ماهیت و نتایج معاملات این واحدهای تجاری نیز خاص اسـت در حـالی کـه واحدهای تجاری در حال بهره برداری هم معاملات مشابه ی دارند. علاوه بر ایـن، صـورت های مـالی خاص به آسانی با صورت های مالی دوره های بعد از مرحله بهره برداری قابل مقایسه نخواهد بود.
صورت های مالی واحد تجاری در مرحله قبل از بهره برداری باید شامل اطلاعات اضافی زیر باشد:
الف . درج عبارت ” قبل از مرحله بهره برداری” در کلیه صفحات صورت های مالی،
ب . انعکاس مبالغ انباشته جریان های ورودی و خروجی نقـدی از ابتـدای شـروع فعالیـت واحـد
تجاری در مرحله قبل از بهره برداری در صورت جریان وجوه نقد،
ج . ارائه اطلاعات در مورد نوع ، ماهیت و مراحـل فعالیت هـای انجـام شـده
د . ارائه جدول زمان بندی اجرای پروژه و دلایل تأخیر در اجرا در صورت وجود،
ه . ارائه جدول مقایسه ای عملکرد پروژه با برآوردهای اولیه (اعم از ریالی و ارزی)، و
و . ارائه اطلاعات مربوط به مبالغ انباشته درآمد و هزینـه از ابتـدای فعالیـت واحـد تجـاری
در مرحله قبل از بهره برداری به تفکیک اقلام عمده .
واحدهای تجاری درمرحله قبل از بهره برداری معمولاً مخارج عمدهای بـرای فعالیت هـای قبـل از بهره برداری تحمل میکنند و طی این دوره، درآمد قابل توجهی تحصیل نمی کنند. فعالیت های قبل از بهره برداری احتمالاً در دو یا چند دوره گزارشگری مالی انجام می شود. به منظور انعکاس اهمیـت فعالیت های دوره های قبل از بهره برداری، دامنه صورت های مالی ارائه شده توسط واحـدهای تجـاری درمرحله قبل از بهره برداری باید آنچنان گسترش یابد که اطلاعات انباشـته را از ابتـدای مرحلـه قبل از بهره برداری همراه اطلاعات جاری فراهم کند.
در صورت های مالی اولین دوره مالی پس از شروع بهره برداری باید افشا شود که واحد تجاری در دوره مالی گذشته ، در مرحلـه قبـل از بهـره بـرداری بـوده اسـت و چنانچـه صـورت های مـالی سال( های) گذشته که واحد تجاری در مرحله قبل از بهره برداری بوده برای اهداف مقایـسه ای ارائه می شود.
تاریخ اجرا
الزامات این استاندارد در مورد کلیه صـورت های مـالی کـه دوره مـالی آنهـا از تـاریخ 1/1/1381 و بعد از آن شروع میشود، لازم الاجراست.
مطابقت با استانداردهای بین المللی حسابداری
استاندارد بین المللی حسابداری جداگانه ای در رابطه با ” گزارشگری مالی واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهره برداری” وجود ندارد.
